همانطوریکه میدانید دیابت یا بیماری قند به علت ناتوانی بدن در تولید یا مصرف انسولین پدید می‌آید.
انسولین ماده‌ای است که در بدن توسط غده لوزالمعده تولید می‌شود و باعث می شود قند یا به عبارتی مهم‌ترین منبع انرژی بدن مورد استفاده قرار گیرد.
با توجه به شیوع بالای دیابت در جامعه، شمار زیادی از مبتلایان به بیماری قند به ویژه در آستانه ماه مبارک رمضان از پزشکان خود درباره امکان روزه‌داری سوال می کنند که با توجه به شرایط خاص آنها، این مسأله اهمیت زیادی دارد.
قابل ذکر است که در افراد دیابتی، ممنوعیت کامل روزه‌داری وجود ندارد و تشخیص نهایی اینکه
آیا فرد می‌تواند روزه بگیرد یا خیر، با صلاحدید پزشک و تصمیم خود بیمار صورت می‌گیرد.
بسمه تعالی
اى کسانى که ایمان آوردهاید روزه بر شما مقرر شده است همان گونه که بر کسانى که پیش از شما [بودند] مقرر شده بود باشد که پرهیزگارشوید.(ایه١٨٣سوره بقره)
روزه در روزهاى معدودى بر شما مقرر شده است ولى هر کس از شما بیمار یا در سفر باشد به همان شماره تعدادى از روزهاى دیگر را روزه بدارد و بر کسانى که روزه طاقتفرساست کفارهاى است که خوراک دادن به بینوایى است و هر کس به میل خود بیشتر نیکى کند پس آن براى او بهتر است و اگر بدانید روزه گرفتن براى شما بهتر است (آیه١٨۴ سوره بقره )
از امام جعفر صادق (ع) در مورد حد مرض که موجب حرام شدن روزه می شود پرسش کردند و آن بزرگوار در پاسخ فرمودند که: حد معینی برای مرض نیست و خود مریض در بیماری خود امین است و شخص مریض از هر کس دیگر بخود داناتر است و در حدیث دیگر در جواب سوالی نظیر آن فرمودند: مریض امین است و این امر به خود او واگذار شده است٬ پس اگر ضعفی در خود احساس کرد٬ روزه نمی گیرد و اگر قدرت داشت می گیرد.
(تهذیب الاحکام-حدیث٧٥٨ و٧٥٩)
١- من بیماری قند دارم و از قرص قند استفاده می‌کنم، آیا می‌توانم امسال روزه بگیرم؟
در صورتی که شما
الف- به فشار خون کنترل نشده، بیماری های قلبی وعروقی، نارسایی قلبی، عوارض پیشرفته دیابت بر چشم، کلیه یا سیستم عصبی مبتلا نیستید و
ب- در حال حاضر قندخونتان در حد قابل قبولی (در حالت ناشتا کمتر از١٤٠ و بعد از غذا کمتر از١٨٠) است و
ج- در سه ماهه اخیر دچار افت قندخون(قندخون کمتر از٦٠) و یا افزایش شدید قندخون ( منجر به کوما و بستری شدن در بیمارستان) نشده‌اید و
د- داروهایی که روی هوشیاری شما تأثیر می‌گذارند مصرف نمی‌کنید
در صورت صلاحدید پزشک خود و انجام اصلاحات لازمه توسط پزشک در مورد دوز داروهای خوراکی که مصرف می‌کنید، اجازه روزه‌داری دارید.
٢- آیا لازم است قبل از روزه‌داری اقدام خاصی انجام دهم؟
شما باید حتماً از٢ الی ٣ ماه قبل از روزه‌داری جهت ارزیابی پزشکی و مشاوره به پزشک خود مراجعه کنید تا با انجام آزمایشات خون, وضعیت کنترل قند شما بررسی شود و در ضمن پزشک در صورت توانایی روزه‌داری دوز داروهای خوراکی و یا انسولین را با توجه به شرایط شما تنظیم نماید و آموزش‌های لازم جهت آگاه شدن از علائم افت و یا افزایش قند خون، کاهش فشارخون و نحوه‌ی برخورد با آنها، اندازه‌گیری قندخون در خانه با گلوکومتر، برنامه غذایی مناسب و فعالیت فیزیکی در زمان روزه داری را به شما ارائه دهد.
٣– آیا دختر١٧ ساله ام که دیابت نوع 1 دارد و انسولین تزریق می‌کند می‌تواند روزه بگیرد؟
روزه داری برای ایشان با خطر زیادی همراه است و توصیه می‌شود که روزه نگیرند البته اگر اصرار بر روزه گرفتن دارند، علاوه بر توصیه‌های گفته شده برای خودتان لازم است قندخونشان را در خانه به‌طور مکرر با گلوکومتر (وسیله اندازه‌گیری قندخون) اندازه بگیرند و دوز انسولین ایشان براساس آن توسط پزشکشان به‌طور پیوسته تنظیم شود،در این صورت با احتیاط کامل ممکن است بتوانند دوره روزه‌داری را بدون خطر پشت سر بگذارد.
منبع:
http://emri.tums.ac.ir/pages/mainPage.asp?I=S4M6P1C133
